Proces pristupanja

Ključni događaji u odnosima Bosne i Hercegovine i Evropske unije:

2022.

• 15. decembar - Bosna i Hercegovina dobila kandidatski status za članstvo u EU.

2019.

• 4. mart - Bosna i Hercegovina predala odgovore na dodatna pitanja iz Upitnika Evropske komisije.
• 29. maj - Evropska komisija usvojila Mišljenje o zahtjevu Bosne i Hercegovine za članstvo u Evropskoj uniji.

2018.

• 28. februar - Bosna i Hercegovina predala odgovore na Upitnik Evropske komisije.

2017.

• BiH pripremala odgovore na Upitnik Evropske komisije. U tome je učestvovalo gotovo 1.200 osoba. Održano je više od 70 sastanaka tijela u sistemu koordinacije procesa integrisanja. Pripremljeno je 20.037 stranica teksta, koje su na engleski prevela 143 prevodioca.

2016.

• 15. februar - U skladu sa članom 49. Ugovora o Evropskoj uniji, Bosna i Hercegovina je tokom holandskog predsjedavanja Vijećem EU podnijela Zahtjev za članstvo u EU.
• 18. juli - Evropska komisija i Bosna i Hercegovina parafirali Protokol o adaptaciji Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju (SPP). Protokolom su predviđena tehnička prilagođavanja trgovinskog dijela odredbi SSP-a, uzimajući u obzir pristupanje Hrvatske EU, 2013. godine.
• 20. august - Vijeće ministara Bosne i Hercegovine usvojilo je Odluku o sistemu koordinacije procesa evropskih integracija u Bosni i Hercegovini. Tom odlukom definisana je institucionalna i operativna koordinacija institucija u Bosni i Hercegovini u procesu integrisanja BiH u EU, te zajednička tijela, njihov sastav, nadležnosti i međusobni odnosi.
• 20. septembar – Vijeće Evropske unije pozvalo Evropsku komisiju da pripremi mišljenje o Zahtjevu Bosne i Hercegovine za članstvo u EU i dalo nalog Evropskoj komisiji za pripremu upitnika za Bosnu i Hercegovinu.
• 9. decembar - Bosni i Hercegovini uručen Upitnik Evropske komisije.

2015.

• Maj – Potpisan Okvirni sporazum između Bosne i Hercegovine i Evropske komisije o aranžmanima za provođenje finansijske pomoći Unije Bosni i Hercegovini u okviru Instrumenta pretpristupne pomoći (IPA II).
• 1. juni - Stupio na snagu Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju između EU i Bosne i Hercegovine.
• 5. i 6. novembar - U Sarajevu održanaprva sjednica Parlamentarnog odbora za stabilizaciju i pridruživanje.
• Decembar – U Briselu održani prvi sastanci Vijeća za stabilizaciju i pridruživanje (11.12.2015.) i Odbora zastabilizaciju i pridruživanje (17.12.2015.)

2014.

• Januar - EU je uspostavila novi Instrument pretpristupne pomoći (IPA II) za period 2014-2020.
• August – Prvom konferencijom u Berlinu počeo Berlinski proces - međuvladina inicijativa čiji je cilj obnova multilateralnih veza Zapadnog Balkana i EU, kao i poboljšanje regionalne saradnje zemalja Zapadnog Balkana u razvoju ekonomije i infrastrukture (agenda za povezivanje - Connectivity Agenda).
• Novembar –predstavljena „britansko-njemačka inicijativa za BiH“. Inicijativa je izabrane predstavnike bh. vlasti pozvala da se pisanom izjavom obavežu na provođenje institucionalnih reformi na svim nivoima, te da u saradnji sa EU izrade opsežan plan reformi (Reformska agenda) kojim će Bosna i Hercegovina napredovati u procesu integrisanja.

2013.

• Juli - Republika Hrvatska postaje 28. članica EU, a Bosna i Hercegovina prvi put ima granicu sa članicom Evropske unije.

2012.

• 27. juni - Održan 1. sastanak Dijaloga na visokom nivou o procesu pristupanja Bosne i Hercegovine, kada je uručena Mapa puta za zahtjev za članstvo BiH u EU. Drugi sastanak je održan u novembru 2012. godine.

2011.

• Juni - Održan prvi sastanak trukturisanog dijaloga o pravosuđu između Evropske unije i Bosne i Hercegovine.

2010.

• Decembar - Vijeće Evropske unije za pitanja pravde i unutrašnjih poslova donijelo odluku o ukidanju viznog režima za građane Bosne i Hercegovine koji su od 15. decembra dobili mogućnost da slobodno putuju u zemlje potpisnice Šengenskog sporazuma. Vlasti u Bosni i Hercegovini su prije toga morale ispuniti 174 tehnička uslova.

2009.

• 15. oktobar – Počelo izdavanje biometrijskih pasoša, najvažnijeg uslova koji je Bosna i Hercegovina trebala ispuniti za liberalizaciju viznog režima.

2008.

• Februar – Vijeće Evropske unije je usvojilo treće Evropsko partnertsvo sa Bosnom i Hercegovinom.
• 20. februar - Potpisan Okvirni sporazum o pravilima saradnje za provedbu finansijske podrške Evropske komisije Bosni i Hercegovini u okviru Instrumenta za pretpristupnu pomoć (IPA).
• 5. juni – Bosni i Hercegovini uručena Mapa puta za liberalizaciju viznog režima. Ovim dokumentom postavljeni su zahtjevi za provođenje reformi u oblastima sigurnosti dokumenata, upravljanja granicom, borbe protiv ilegalne imigracije, borbe protiv organiziranog kriminala i korupcije, saradnje u borbi protiv terorizma, te implementacije Evropske konvencije o ljudskim pravima i slobodama.
• 16. juni - Potpisan Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju.
• 1. juli - Stupa na snagu Privremeni sporazum o trgovini i trgovinskim pitanjima.
• Novembar - Održan prvi sastanak Privremenog odbora za stabilizaciju i pridruživanje. Osnovni zadatak ovog tijela (zajedno sa 6 privremenih pododbora) je praćenje ispunjavanja obaveza određenih Privremenim sporazumom.

2007.

• Januar - Uspostavljen instrument pretpristupne pomoći (Instrument for Pre-accession Assistance - IPA), namijenjen za sve pretpristupne aktivnosti koje finansira Evropska komisija.
• Novembar - Okončani tehnički pregovori o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju.
• 4. decembar - Parafiran Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju.

2006.

• Januar - Održana Prva plenarna runda pregovora o SSP-u između EU i BiH i Prvi plenarni sastanak Praćenja procesa reformi (Reform Process Monitoring - RPM), koje zamjenjuju dotadašnje Konsultativno radno tijelo. Vijeće Evropske unije je usvojilo drugo Evropsko partnerstvo sa Bosnom i Hercegovinom.

2005.

• 25. novembar - U Sarajevu su pokrenuti pregovori o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju.

2004.

• Mart - Vijeće Evropske unije usvojilo je prvo Evropsko partnerstvo sa Bosnom i Hercegovinom. Riječ je o dokumentu kojim se određuju ključni (kratkoročni i srednjoročni) prioriteti države u procesu pristupanja Evropskoj uniji.

2003.

• Mart - Počeo rad na Studiji izvodljivosti. Evropska komisija je Vijeću ministara Bosne i Hercegovine uručila upitnik od 346 pitanja o ekonomskom i političkom uređenju Bosne i Hercegovine, te ostalim oblastima relevantnim za zaključivanje Sporazuma o stabilizaciji i pridurživanju.
• 21. juni - Na Solunskom samitu EU u o Zapadnom Balkanu potvrđena je podrška EU evropskoj perspektivi zemalja Zapadnog Balkana. Usvojena je Deklaracija “Solunski program za Zapadni Balkan: Kretanje prema Evropskoj integraciji” (engl. „Thessaloniki Agenda for the Western Balkans: Moving towards European integration“.
• Novembar - Evropska komisija je usvojila ocjenu Studije izvodljivosti. Studija izvodljivosti identifikovala je 16 prioritetnih oblasti u kojima bi suštinski reformski napredak bio osnova Evropskoj komisiji da preporuči Vijeću EU otvaranje pregovora sa Bosnom i Hercegovinom o Sporazumu o stabilizaciji i pridurživanju.

2002.

• Decembar - Evropska komisija saopštila da su uglavnom ispunjene smjernice Mape puta o približavanju Evropskoj uniji.

2000.

• Uvedene autonomne trgovinske mjere (Autonomus Trade Measure – ATM), kojima je i proizvodima iz BiH olakšan pristup unutrašnjem tržištu EU asimetričnom liberalizacijom trgovine (ukidanje carina i kvota na izvoz proizvoda u EU).
• Mart - Objavljena Mapa puta EU (Road Map). Ovaj dokument je definisao 18 ključnih uslova koje Bosna i Hercegovina treba da ispuni kako bi se pristupilo izradi Studije izvodljivosti (Feasibility Study) za početak pregovora o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju (SSP).
• 19. i 20. juni - Na sastanku Evropskog vijeća u Santa Maria da Feiri zaključeno je da su sve države uključene u proces stabilizacije i pridruživanja potencijalni kandidati za članstvo u EU, kao i da je cilj EU što potpunija integracija država Zapadnog Balkana.
• 24. novembar - Na Zagrebačkom samitu predsjednici država članica EU i država obuhvaćenih Procesom stabilizacije i pridruživanja (PSP) dali su i formalnu podršku PSP-u.
• Decembar - Vijeće Evropske unije je usvojilo Uredbu 2666/2000 o programu pomoći EU za obnovu, razvoj i stabilizaciju – CARDS (Community Assistance for Reconstruction, Development and Stabilisation). CARDS je bio program tehničke pomoći Evropske unije za obnovu, razvoj i stabilizaciju namijenjen Albaniji, Bosni i Hercegovini, Hrvatskoj, Makedoniji i (tadašnjoj) Saveznoj Republici Jugoslaviji (Srbija i Crna Gora).

1999.

• Maj - Počinje Proces stabilizacije i pridruživanja (Stabilisation and Association Process - SAP). Proces stabilizacije i pridruživanja nudi jasnu mogućnost integracije za Bosnu i Hercegovinu, kao i ostalih pet zemalja regije Zapadnog Balkana u EU.
• 3. i 4. juni - Na sastanku Evropskog vijeća u Kelnu potvrđena je spremnost Evropske unije za pružanje mogućnosti zemljama Zapadnog Balkana za potpunu integraciju i članstvo u Evropskoj uniji na osnovu Ugovora o Evropskoj uniji i ispunjavanja kriterija iz Kopenhagena (1993.) i kriterija iz Madrida (1995.).
• Juni - Pokrenute aktivnosti Pakta stabilnosti za jugoistočnu Evropu, kojem je strateški cilj stabilizacija u jugoistočnoj Evropi putem približavanja zemalja regije euroatlanskim integracijama, te jačanje regionalne saradnje. U Sarajevu je u julu 1999. godine održan Samit šefova zemalja i vlada Evrope, Kanade, Japana i SAD-a, na kojem je podržano i ozvaničeno osnivanje Pakta stabilnosti za jugoistočnu Evropu.

1998.

• Uspostavljena EU/BiH Konsultativna radna grupa (Consultative Task Force - CTF) koja osigurava tehničku i stručnu pomoć u području administracije, regulatornog okvira i politike.

1997.

• Vijeće ministara Evropske unije postavlja političke i ekonomske uslove za razvoj bilateralnih odnosa. Bosni i Hercegovini se pruža mogućnost korištenja autonomnih trgovinskih povlastica.

Zahtjev za članstvo u Europskoj uniji (EU) je kraće pismo koje država podnositeljica zahtjeva predaje Vijeću EU, odnosno predstavniku države članice koja u to vrijeme predsjeda Vijećem EU, a s ciljem stjecanja članstva u EU. Zahtjev za članstvo obično potpisuje i uručuje predsjednik države i/ili vlade, a može ga pratiti kraći ili opširniji dokument koji ga sadržajno podržava i u kojem se navode dostignuća države podnositeljice zahtjeva u procesu europskih integracija. U zahtjevu država navodi svoju europsku pripadnost, ističući da je pristupanje EU njezin strateški društveno - ekonomski i politički cilj te da je spremna prihvatiti vrijednosti EU i obveze koje proizlaze iz članstva u EU.

Zahtjev za članstvo Bosne i Hercegovine u EU praćen je Odlukom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine o potvrđivanju i usvajanju Izjave Predsjedništva Bosne i Hercegovine iz siječnja 2015. godine, koju su potpisali lideri svih političkih stranaka zastupljenih u Parlamentarnoj skupštini Bosne i Hercegovine. Izjava Predsjedništva Bosne i Hercegovine nedvojbeno je potvrdila da je pristupanje EU strateško opredjeljenje Bosne i Hercegovine za koje postoji politički koncenzus u zemlji. Izjavom je potvrđena i opredijeljenost za provedbu korjenitih političkih, ekonomskih i socijalnih reformi, kao preduvjeta za napredak u procesu europskih integracija, što su izvršne vlasti na svim razinama potvrdile u jedinstvenoj Reformskoj agendi i akcijskim planovima.

Podnošenje zahtjeva za članstvo u EU rezultat je provedbe odgovarajućih mjera iz Reformske agende, izrađene i usvojene na osnovu novog pristupa Evropske unije prema Bosni i Hercegovini, kojeg su inicirali ministri vanjskih poslova Kraljevine Velike Britanije i Savezne Republike Njemačke u novembru 2014. godine. Obnovljeni pristup EU prema Bosni i Hercegovini prvobitno je zagovarala Republika Hrvatska, kao 28. država članica EU, u čemu je dobila podršku i Republike Slovenije. Vijeće EU prihvatilo je britansko-njemačku inicijativu u decembru 2014. godine. U međuvremenu je stupio na snagu Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju.

Zaključke Vijeća EU o prihvatanju obnovljenog pristupa prema Bosni i Hercegovini, te Odluku Vijeća EU o zaključivanju SSP-a sa Bosnom i Hercegovinom možete preuzeti ovdje.

Bosna i Hercegovina podnijela je Zahtjev za članstvo u EU 15. februara 2016. godine, što je prvi korak ka dobijanju statusa kandidata za članstvo u EU, a posljedično i preduslov za otvaranje pregovora o pristupanju. Na zasjedanju održanom 20. septembra 2016. Vijeće EU razmotrilo je Zahtjev za članstvo Bosne i Hercegovine u EU, te u skladu sa procedurama iz člana 49. Ugovora o EU pozvalo Evropsku komisiju da pripremi mišljenje o zahtjevu za članstvo (Avis). Zaključke Vijeća EU od 20. septembra 2016. godine možete preuzeti ovdje.

Evropska komisija je, u svrhu pripreme mišljenje o zahtjevu za članstvo, Bosni i Hercegovini 9. decembra 2016. godine dostavila Upitnik nа osnovu kojeg će ocijeniti nivo dosezanja kriterija za članstvo u EU i, posljedično, spremnost Bosne i Hercegovine da napreduje u procesu evropskih integracija do statusa kandidata i otvaranja pregovora o pristupanju.

Institucije u Bosni i Hercegovini, organizovane u 35 radnih grupa za evropske integracije u skladu s Odlukom o sistemu koordinacije procesa evropskih integracija u Bosni i Hercegovini („Službeni glasnik Bosne i Hercegovine“ broj 72/16), tehnički su finalizirale odgovore na pitanja iz Upitnika koristeći Informacioni sistem za podršku procesu evropskih integracija Bosne i Hercegovine. Odgovori Bosne i Hercegovine uručeni su Evropskoj komisiji 28. februara 2018. godine.

Na pripremi odgovora Bosne i Hercegovine na pitanja iz Upitnika Evropske komisije, uključujući i pravnu, stručnu i jezičku redakturu prevoda odgovora na engleski jezik, radila su 1.083 državna službenika sa svih nivoa vlasti u Bosni i Hercegovini, koji su bili imenovani na 1.600 pozicija u 35 radnih grupa za evropske integracije (neki službenici su učestvovali u radu nekoliko radnih grupa). Pored toga, u rad je bilo uključeno 15 članova Komisije za evropske integracije i 20 članova Kolegija za evropske integracije. Pripremljeno je ukupno 20.037 stranica odgovora. Uz odgovore i priloge, dostavljen je i 1.151 akt (zakoni, podzakonski akti i sl.) na koje su se institucije referisale u svojim odgovorima.

Od ukupno 3.242 pitanja iz Upitnika, 2.966 odgovora (91,50%) tehnički je finalizirano u 35 radnih grupa za evropske integracije, 160 odgovora je usaglašeno na Komisiji za evropske integracije (4,95%), a 116 odgovora (3,55%) usaglasio je Kolegij za evropske integracije.

Od ukupno 3.242 pitanja iz Upitnika, 2.966 odgovora (91,50%) tehnički je finalizirano u 35 radnih grupa za evropske integracije, 160 odgovora je usaglašeno na Komisiji za evropske integracije (4,95%), a 116 odgovora (3,55%) usaglasio je Kolegij za evropske integracije. Za potrebe prevođenja odgovara na engleski jezik bilo je angažovano 140 vanjskih prevodilaca, čiji je rad koordinirala i nadzirala Direkcija za evropske integracije. Na engleski jezik ukupno je prevedeno 31.177 prevodilačkih kartica.

U procesu odgovaranja na Upitnik EK su, osim institucija vlasti u BiH, učestvovale i organizacije civilnog društva i građani, a sve s ciljem podizanja svijesti javnosti o značaju procesa evropskih integracija općenito. Sedamnaest organizacija civilnog društva dostavilo je odgovore na ukupno 177 pitanja iz Upitnika EK. Najveći broj odgovora pristigao je na pitanja iz političkog kriterija, te poglavlja 19 - Socijalna politika i zapošljavanje i 20 - Poduzetništvo i industrijska politika.

Pitanja iz Upitnika Evropske komisije možete pogledati ovdje.

Odgovore Bosne i Hercegovine na pitanja iz Upitnika Evropske komisije iz političkog i ekonomskog kriterija i 33 poglavlja EU acquis-a možete pogledati ovdje.

Dodatna pitanja iz Upitnika Evropske komisije možete pogledati ovdje.

Odgovore Bosne i Hercegovine na Dodatna pitanja iz Upitnika Evropske komisije možete pogledati ovdje.

Sadržaj